Noorse Kerk — ,

De Noorse kerk is een beschermd rijksmonument en een belangrijk onderdeel van zowel de Rotterdamse als de Noorse geschiedenis. Zeemanskerken komen vooral voor in steden met een betekenisvolle internationale haven en vormen van oudsher een culturele, sociale en religieuze ontmoetingsplek voor buitenlandse zeelieden, die tijdens de periode dat hun schip aan de kade lag in een vreemde haven verbleven.

Op initiatief van pastoor Jan Saxe werd er een eigen gebouw ontworpen door het Noorse architectenduo Arneberg en Poulsson. Zij presenteerden in 1913 een plan dat een gebouw omvatte dat uit drie geschakelde bouwdelen bestond. Het noordoostelijke bouwdeel was het hoogst en bevatte de kerkzaal. Deze was door middel van een grote schuifdeur verbonden met het aangrenzende bouwdeel dat werd ontworpen als leeszaal c.q. zaal voor dagactiviteiten. Naast deze zaal het derde deel met een kantoor en woning voor de pastorie en slaapplekken op de verdieping (nachtopvang). Het bouwdeel met de kerkzaal was, met zijn bijna vierkante grondvlak, het steile zadeldak en de korte, centraal geplaatste toren, duidelijk geïnspireerd op de traditionele Noorse staafkerken.

De Noorse Kerk is geliefd bij Rotterdammers en bezoekers van de stad. Niet in de laatste plaats vanwege de kerstmarkt die hier al 100 jaar elk jaar wordt gehouden in november en december. Toch heeft eigenaar de Sjømanskirken uit Bergen (Noorwegen) moeten besluiten om de Noorse kerk af te stoten. Er wordt nog maar minimaal gebruik gemaakt van de kerk en de kosten voor onderhoud van het rijksmonument worden te hoog.

Omdat hierdoor een uniek stukje Noorwegen in Rotterdam voorgoed verloren dreigt te gaan hebben Stadsherstel Rotterdam en de opgerichte stichting Het Noorse Kultuurhuis Rotterdam de handen ineen geslagen om dit te voorkomen. En er is een intentieovereenkomst getekend met de Sjømanskirken, waarbij de kerk onder voorwaarden (o.a. de restauratieverplichting en het behoud van de Noorse identiteit) wordt overgedragen aan Stadsherstel Rotterdam. Er is een plan gemaakt voor een restauratie en verbouwing. Niet alleen voor het herstel van achterstallig onderhoud, maar ook om de installaties te verbeteren en het pand (met behoud van de Noorse identiteit) beter geschikt te maken voor culturele bijeenkomsten en bruiloften. Daarbij gaat het nadrukkelijk niet alleen om de eenmalige aanpak maar ook om een langdurige duurzame exploitatie.

Er is een start gemaakt met de fondswerving die nodig is in aanvulling op een deelfinanciering bij het Nationaal Restauratiefonds. Hiervoor wordt een beroep gedaan op Noorse bedrijven in Rotterdam en Noorwegen en Rotterdamse fondsen. Ook is er een subsidieaanvraag gedaan bij de Provincie Zuid-Holland. Een belangrijke stap wat betreft de fondswerving is in 2024 al gezet door een toekenning van
€ 250.000,- van de Vriendenloterij via een opgericht Stadsherstelfonds.  Met de gemeente Rotterdam moet nader verkend worden of de grond onder de kerk in verhuur (huidige overeenkomst met Sjømanskirken) of in erfpacht aan Stadsherstel Rotterdam kan worden uitgegeven.