Actueel Open Monumentendag Rotterdam 2023

Het thema van de Open Monumentendag op zaterdag 9 en zondag 10 september a.s. is “LevendErfgoed”. Dit jaar is het twintig jaar geleden dat het UNESCO verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten en dat wordt gevierd door het thema ‘Levend erfgoed’ te koppelen aan de Open Monumentendag. Immaterieel erfgoed – oftewel levend erfgoed – kan worden omschreven als de culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden die mensen van huis uit hebben meegekregen, die zij zich eigen hebben gemaakt en die zij op hun beurt weer willen doorgeven. Dit immateriële erfgoed is – anders dan de stenen van een monument – voortdurend in beweging en verandert mee met de tijd.  
In het weekend van 9 en 10 september zijn molen De Lelie en de Ster aan de Kralingse Plas geopend waar nog altijd op traditionele wijze specerijen gemalen worden. Dé plek om met eigen ogen dit immaterieel erfgoed te gaan aanschouwen. In het Heineken Gebouw Rotterdam kom je te weten hoe het A-gist hier in 1886 is ontdekt en nog altijd wordt gebruikt in de brouwerijen van Heineken wereldwijd. Ook de Koopmanshuizen aan de Rechter Rottekade zijn geopend voor publiek net als het Zakkendragershuisje in Historisch Delfshaven. Naast deze monumenten van Stadsherstel openen nog veel meer Rotterdamse monumenten hun deuren. Kijk voor het volledige overzicht op de website van de stichting Open Monumentendagen

De molens aan de Kralingse Plas
Molen De Ster heeft in het afgelopen jaar een grondige restauratie ondergaan. Zo is de complete balie vervangen en is het rietdek van zowel de bovenste- als de onderste achtkant vernieuwd. Beklim de trap in molen de Ster n beloon jezelf met een prachtig uitzicht over de Kralingse Plas. Dat is genieten!  Molen de Lelie behoort tot de oudste molens van Nederland en staat op dit moment in de steigers voor onderhoudswerkzaamheden. In de museale ruimte wordt de bijzondere geschiedenis van de molens en de productie van specerijen en snuiftabak vertelt. De molenaars zijn aanwezig om je te laten zien hoe de molens werken, hoe specerijen (en vroeger tabaksbladeren) worden gemalen.
Na afloop kan je in de molenwinkel van molen De Ster heerlijk producten kopen, zoals op windkracht gemalen specerijen, koekjes gebakken met deze specerijen en leuke cadeaus. Kijk hier voor meer inspiratie.

Heineken Gebouw Rotterdam
Slechts 10 jaar na de aanschaf van een eerste brouwerij in Amsterdam kocht Gerard Heineken in samenwerking met investeerders in 1873 een stuk grond aan de Crooswijksesingel voor de bouw van een grote brouwerij. Het was tevens het oprichtingsjaar van Heineken’s Bierbrouwerij Maatschappij NV, dit jaar exact 150 jaar geleden.  
De brouwerij groeide uit tot een enorm complex en belangrijke werkgever in Rotterdam. Na het vertrek naar Zoeterwoude zijn grote delen van het complex gesloopt. Maar het voormalige kantoor en gebouwdeel waarin zich het laboratorium bevond waar het A-gist is ontdekt zijn er gelukkig nog.  Sinds april 2022 zijn in de voormalige directiekamers state-of-the-art vergaderruimtes te vinden. In deze ruimtes is ook een deel van de bijzondere collectie van de Heineken Collection Foundation te zien. Een mooie kans om dit rijksmonument te komen bewonderen. Bezoek het dakterras voor een spectaculaire blik op Rotterdam, volg de geschiedenis van Heineken via de audiotour die je tevens door de prachtige ruimtes leidt en sluit je bezoek af met een heerlijke (specialty) koffie met iets lekkers.
Lees meer op de webiste van Heineken Gebouw Rotterdam.

Koopmanshuizen Rechter Rottekade
Op de hoek van de Rechter Rottekade en de Vriendenlaan staan twee van de hooguit vijftien koopmanshuizen die de stad nog kent. De panden zijn ingebed tussen omvangrijke nieuwbouwprojecten: een erfenis van de grootschalige stadsvernieuwing in de jaren zeventig. In de drie eeuwen van hun bestaan hadden de huizen allerlei functies, waarvan wonen de belangrijkste was. Opvallend is dat de bouwgeschiedenis van de Koopmanshuizen zelfs verder teruggaat dan de achttiende eeuw: stadskaarten uit de vroege zeventiende eeuw tonen op deze plek al bebouwing. De huidige panden hadden dus een voorganger. Ook de archieven bevestigen dit, met een ontstaansgeschiedenis die terug leidt naar 1643.
Kom het bijzondere interieur bewonderen van dit rijksmonument. Anja Berkelaar van de Rotterdamse Salon is aanwezig voor extra toelichting en weet alles van de historie van het pand en de plek.

Op zaterdag 9 september is er om 17.15 uur een lezing van Hugo van Velzen over zijn cultuurhistorisch onderzoek naar het Koopmanshuis. Voor dit gedeelte (lezing) is reserveren noodzakelijk!

Aanmelden kan via de website

Het Zakkendragershuisje, Delfshaven
In het weekend van 15, 16 en 17 september vindt Wonderlijk Delfshaven plaats, een kleinschalig theaterfestival, dat wordt georganiseerd door Drijfzand, theaterproducties, dat haar eigen theater heeft in het Zakkendragershuisje.  Het thema van Wonderlijk Delfshaven is “Dromen…. “.
Tijdens het Open Monumentenweekend worden er verschillende try-outs gegeven van deze voorstellingen, die je in het weekend daarna in zijn geheel kunt zien waaronder dus in het Zakkendragershuisje (rijksmonument van Stadsherstel). 
Lees meer over de voorstellingen de website van Wonderlijk Delfshaven

Wist je overigens dat je in het Zakkendragershuisje ook terecht kunt voor  vergaderen? Je kunt er ook kleinschalige bijeenkomsten houden of de ruimte huren voor bijvoorbeeld repetities.
Kijk even op de website voor meer informatie: https://www.zakkendragershuisje.nl/?page_id=41

Voor meer informatie over alle Rotterdamse monumenten die geopend zijn in het Open Monumentenweekend, kijk je op de website van Open Monumentendag Rotterdam https://omdrotterdam.nl/monumenten/