Actueel Heinekengebouw

In de voormalige brouwerij van een van de bekendste biermerken ter wereld kan sinds een aantal jaar in museale setting worden vergaderd in de voormalige directiekamers en het laboratorium waar ooit het A-gist werd ontdekt.
Op zondag 14 september zijn deze ruimtes te bezoeken en is het mogelijk om met een audiotour langs diverse items in de vergaderzalen de geschiedenis van Heineken in Rotterdam tot je te nemen. En bij mooi weer is een bezoek aan de toren een aanrader: je hebt er zicht over een groot deel van Rotterdam!

Het gebouwdeel aan de Crooswijksesingel werd in 1932 opgeleverd en was een sluitstuk van architect Kromhout die midden jaren ‘20 al grote bouwdelen (zoals de ziederij met brouwketels en de silo) voor Heineken aan de Rotte had ontworpen. Helaas zijn deze iconen in de jaren ’70 gesloopt na het vertrek van de brouwerij naar Zoeterwoude.  Gelukkig is het fraaie kantoorgebouw van Kromhout in (verzakelijkte) expressionistische stijl behouden gebleven en eind jaren ’90 door Heineken aan Stadsherstel verkocht. Net als bij Diepeveen is ook hier de bedrijfsnaam in de gevel ontworpen, dit keer door letters in uitspringend metselwerk: HEINEKEN’S BROUWERIJ. De entreehal heeft ook duidelijk de handtekening van Kromhout met fraai gedetailleerd tegelwerk en door hem ontworpen lampen. Let op: dit rijksmonument is alleen op zondag te bezoeken! (zaterdag gesloten)

Interessant voor de oplettende bezoeker: het Heineken Gebouw wordt gekenmerkt door een sobere blinde gevel aan de kopse kant die niet goed lijkt te passen bij de expressionistische stijl van Kromhout. Dat klopt! Uit bouwhistorisch onderzoek blijkt dat Kromhout in 1930 een groter ontwerp maakte voor het kantoorgebouw, mét compleet uitgewerkte gevels en plattegronden. Als onderdeel van het gebouw ontwierp hij Café Hollandia op de begane grond en een ontvangstruimte, gekoppeld aan de kopgevel van de “ziederij” (waar de brouwketels stonden). Helaas is destijds besloten het gebouw kleiner te maken zonder café en ontvangstruimte, om zo kosten te besparen (het was het begin van de financiële crisis). De heimelijke wens van Willem Kromhout, dat deze functies in een later stadium aan het gebouw worden toegevoegd, kwam nooit uit. Maar Stadsherstel werkt aan een plan om dat nu wel te realiseren.

Gerard Adriaan Heineken, de grootvader van Freddy Heineken, start in 1863 zijn carrière als bierbrouwer als hij de ietwat vervallen brouwerij “Den Hoyberch” aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam koopt. Afkomstig uit een familie die handelt in kazen, weet hij helemaal niets van de kunst van het bierbrouwen. Dat weerhoudt hem er echter niet van om de brouwerij te kopen. Door de grote mate van jeneverconsumptie wordt bier in die jaren beschouwd als een zegen voor de volksgezondheid en de economie: daar maakt hij dankbaar gebruik van. Gerard is het eerste jaar de klok rond in de brouwerij te vinden met een mooi resultaat: eind 1864 is de bierproductie meer dan verdubbeld.

Heinekens succes blijft niet onopgemerkt. Willem Baartz, een van de eigenaren van de Rotterdamse brouwerij “Oranjeboom”, wint advies in bij Gerard over het ondergistend bierproces. Hij heeft niet de middelen om zijn brouwerij om te bouwen. Maar in plaats van advies krijgt hij een voorstel; Gerard wil samenwerken aan een nieuwe, ultramoderne Beierse-bierbrouwerij in Rotterdam. Op 4 januari 1873 is Heineken’s Bierbrouwerij N.V. een feit. Het brouwerijcomplex wordt in de jaren daarna steeds verder uitgebreid en in 1882 wordt er ook een kantoorgebouw gebouwd aan de Crooswijksesingel.
Kromhout krijgt in 1930 de opdracht een ontwerp te maken voor een nieuw kantoorgebouw ter vervanging van het bestaande kantoorgebouw uit 1882.