Gemeentelijk monument
De Pepermuntfabriek Westzeedijk 497, Coolhaveneiland
Het pand aan de Westzeedijk is in het begin van de 20e eeuw gebouwd in de periode van industrialisatie, een tijd waarin Rotterdam als havenstad flink groeide. Twee grote Rotterdamse bedrijven, Ten Hope en Trost & Co. betrokken dit pand. Ten Hope was onder meer de exclusieve leverancier van artikelen van de Victoriafabrieken en pepermunt fabrikant. Trost & Co was importeur van bekledingsmaterialen en aanverwanten van de Imperial Chemical Industries/ICI. Ten Hope was iets korter dan een halve eeuw gevestigd aan de Westzeedijk 497, Trost & Co iets langer. Wat achter bleef was een schitterend industrieel pand, gebouwd in 1910/1911 dat in 2009 nét op tijd door Stadsherstel Rotterdam van een sloopactie werd gered, de vergunning daarvoor was al verleend!
Op 6 december 1910 werd de eerste steen gelegd door de zoon van de eigenaar, ‘kleine Jan’. In die tijd hield men kennelijk van opschieten, want in de Rotterdamse dagbladen kon men vervolgens lezen dat op 27 mei 1911 het kantoor en magazijn van de firma Ten Hope werd geopend.
Het pand bevindt zich op de hoek van de 2e IJzerstraat en de toenmalige Ruigeplaatweg, nu Westzeedijk 497: een enigszins kasteelachtig voorkomen, met transen en kantelen en een hoektorentje voor de directeur boven de afgeschuinde straathoek. Die afgeschuinde hoek, conform gemeentelijk voorschrift, diende om het nemen van de bocht door rijtuigen te vergemakkelijken.
Het archief met de bouwtekeningen van het deel van de stad waar het pand staat ging in de meidagen van 1940 verloren, zodat niet zeker is wie de architect is. Wel is er geconcludeerd dat de architectonische kwaliteit een gemeentelijke monumentstatus rechtvaardigt; deze is dan ook toegekend. Bij nader onderzoek zijn er aanwijzingen gevonden dat op zijn minst de hand van de bekende Rotterdamse architect J. Verheul Dzn. (1860-1948) in het pand kan worden herkend. Een van de aanwijzingen is de wijze waarop het gebouw is geconstrueerd. Tevens is Verheul bekend als de architect van enige naastliggende, tezelfdertijd gerealiseerde gebouwen, die de nodige stijlovereenkomsten kennen: het HAKA-pand en het Oceaanhuis.
Het ontwerp voor de herbestemming werd ter hand genomen door Drost + van Veen Architecten en MARS Interieurarchitecten. Zij kozen voor een geïntegreerde benadering van het exterieur en het interieur. Deze werden zoveel mogelijk teruggebracht naar de oorspronkelijke staat.
De oorspronkelijke functies van de vier bouwlagen waren zeer verschillend en daarmee ook de ruimtelijke kwaliteit en detailleringen, maar door latere toevoegingen was dat niet langer zichtbaar. Door de ruimtelijke kwaliteit als uitgangspunt te nemen kreeg iedere verdieping zijn unieke karakter. Voor het herstel van het interieur was het herstel van de glazen binnen puien en de binnenplaats essentieel.
Stadsherstel heeft de kelder en de voormalige expeditie op de begane grond (550 m2) herbestemd als kantoorruimte. De eerste en tweede verdieping (615 en 700 m2) zijn herbestemd voor een middelbare school van het LMC. In de dagen van Ten Hope lag op de tweede verdieping de suiker voor verwerking tot pepermunt opgeslagen en vond hier bovendien de fabricage en verpakking van de pepermunt plaats.
Lees hier meer over de geschiedenis en achtergronden van dit pand.
